
چغازنبیل
راههای دسترسی : دسترسی به چغازنبیل از دو مسیر امکان پذیر است. مسیری که از جاده اهواز-شوش به سمت هفت تپه منحرف می شود و سپس به سمت چغازنبیل امتداد می یابد.
همچنین از مسیر شوشتر به کشت و صنعت کارون که تا چغازنبیل امتداد می یابد.
یا با نام امروزی چغازنبیل نیایشگاهی باستانی و 4000 ساله است که توسط ایلامی ها و در (Ziggurat Dūr Untash) به ایلامی زیگورات دوراونتاش حدود 1250 پیش از میلاد ساخته شده است. چغازنبیل بخش به جا مانده از شهر دوراونتاش است و در استان خوزستان قرار دارد .این سازه در سال 1979 میلادی اولین اثر تاریخی از ایران بود که در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت. جامعه بین المللی برای آن ارزش استثنایی و جهانی قائل است. خاورشناسان چغازنبیل را نخستین ساختمان مذهبی ایران می دانند. این سازه در 40 کیلومتری جنوب شرقی شهر باستانی شوش و 35 کیلومتری غرب شهر باستانی شوشتر واقع است، اما به دلیل واقع شدن در غرب رودخانه دز، مرز این دو شهرستان، در تقسیمات کشوری جزء می گویند و زنبیل نیز به معنی سبد می باشد و چون این محل تا قبل از « چغا » ، شهرستان شوش محسوب می گردد. ساکنان محلی به تپه های غیرطبیعی در زبان ، Zigurat حفاری به شکل سبد وارونه بوده، به آن چغازنبیل می گفتند. واژه چغازنبیل در زبان لری به معنی "تپه سبدی" است زیگورات سومری به معنی معبد چند طبقه و پله ای شکل می باشد.. این نیایشگاه توسط اونتاش ناپیریش (حدود 1250 پ. م)، پادشاه بزرگ ایلام باستان، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، الهه نگهبان شوش شهر باستانی، ساخته شده است؛ و در حمله سپاه آشور بانیپال به همراه تمدن ایلامی ویران گردید. در سال 1890 میلادی زمین شناس سرشناس ژاک دو مورگان گزارش می دهد که در ناحیه چغازنبیل معادن نفت وجود دارد. گویا شرکت نفت ایران در پی کارشناس نیوزلندی شرکت نفت ایران و انگلیس در سال 1936 Boraven براون » همین گزارش بود که پایه گذاری شد. این بنا نخستین بار توسط میلادی کشف گردید و طی سالهای 1953 تا 1963 میلادی توسط رومن گیرشمن حفاری گردید. پس از گذشت پنجاه سال مهندسانی که سرگرم فعالیت های نفتی در چغازنبیل بودند آجری را یافتند که روی آن نوشته هایی بود. آجر را برای باستان شناسانی که در شوش کاوش می کردند فرستادند و پس از آن یک زنجیره کاوشهایی در چغازنبیل صورت گرفت که به کشف معبد چغازنبیل و آثار مهم دیگری انجامید. بلندی آغازین زیگورات 52 متر و 5 طبقه 105/20 متر است، یعنی دو برابر × 105/ بوده است. امروزه ارتفاع آن 25 متر و تنها 2 طبقه و نیم از آن باقی مانده است .زیر بنای چغازنبیل یک مربع 20
یک زمین فوتبال .برخلاف احداث زیگورات های بین النهرینی که طبقات آنها بر روی یکدیگر قرار می گیرند، تمامی طبقات پنجگانه زیگورات چغازنبیل، به موازات یکدیگر و از سطح زمین احداث شده اند. به جز طبقات اول و پنجم که توخالی بوده و دارای الحاقاتی به شکل اتاق، بوده اند، بقیه طبقات توپر بوده که با خشت پر شده اند. بافت داخلی دیوارها از خشت و نمای بیرونی با آجر ساخته شده است. برخی از آجرهای بکار رفته در زیگورات، لعاب دار بوده و برخی دیگر دارای تزئیناتی به شکل گل میخ می باشند که در نوع خود از زمره قدیمی ترین کاشی های جهان به شمار می روند. دور تا دور زیگورات، آجرهایی به خط میخی ایلامی به چشم می خورد که خطوط نوشته شده، نام سازنده بنا و هدف از ساخت آن را نشان می دهد. در جبهه های شمال غربی و جنوب غربی، دو سکوی مدور دیده می شود که نظرات مختلفی از جمله سکوی قربانگاه، محل نصب مجسمه، ساعت خورشیدی، محل پیشگویی و ستاره شناسی، درباره وجود آنها ابراز شده است. تصفیه خانه آب چغازنبیل، واقع در جبهه غربی معبد اصلی قرار دارد .این تصفیه خانه با بهره گیری از ظروف مرتبط ساخته شده و از این بابت قدیمی ترین تصفیه خانه دنیا محسوب می شود .رومن گیرشمن، حفار چغازنبیل، اعتقاد دارد که آب مورد مصرف تصفیه خانه از فاصله 45 کیلومتری و توسط کانالی از رودخانه کرخه تأمین می شده است.. معبد چغازنبیل و شهر بزرگ آن (دوراونتاش) همانند بسیاری دیگر از شهرهای ایلام، در سال 645 ق. م توسط آشوری به سرکردگی (آشوربانی پال) ویران گردید. در محوطه اصلی چغازنبیل سه بنای آجری وجود دارد که به شکل دایره ای ساخته شده اند و اطلاعات بدست آمده گویای این است که آنها چیزی شبیه به ساعت آفتابی هستند.از این سه بنا تنها یکی
از آنها تا حدودی سالم مانده است.در بعضی کاوش ها ذکر شده که این بناها پایه ای برای مجسمه ها بوده اند که در چهار طرف چغازنبیل وجود داشته اند اما با کمی دقت می توان فهمید که از آنها برای تشخیص زمان استفاده می شده است. این بناها در کنار یکدیگر مجموعه واحدی را تشکیل می دادند، در واقع یک رصد خانه یا تقویم آفتابی برای حساب سال و سالشماری و استخراج تقویم و یا تشخیص روزهای اول و میانی هر فصل سال یا اعتدالین بهاری و پاییزی و همچنین تعیین انقلاب های پاییزی و زمستانی بوده است. تغییرات بین زاویه های آفتاب سنج ها با تغییرات زاویه طلوع خورشید در آغاز هر یک از فصل های سال برابر است.در واقع آفتاب سنج ها کاربردی برای تشخیص سایه ها در هنگام طلوع و غروب خورشید داشته اند.آجرهای استفاده شده برای ساختن این آفتاب سنج ها نیز اختصاصا برای همین کاربرد ساخته و قالب ریزی شده اند و دارای شکل هشت ضلعی می باشند. در جریان جستجوها باستان شناسان موفق شده اند سنگ نگاره ای را پیدا کنند که به دوره عیلام برمی گردد و مربوط به اونتاش ناپیریشا بوده است. روی این سنگ نگاره هم تصویر جالبی قرار دارد، تصویری از یک زن با دم ماهی که مارهایی را در دست گرفته است. این اثر تاریخی و یادگار ارزشمند از فرهنگ و تاریخ ایران که نشان دهنده ی تمدن چندین هزار ساله ی ایران است، مثل خیلی از آثار تاریخی دیگر در ایران نگهداری نمی شودو در موزه ی لوور فرانسه است.بهتر است در فصول بهار و پائیز به اینجا سفر کنید.